Σπυριδούλα Κυπριτζόγλου
Λογοθεραπεύτρια
Επιστημονικός Συνεργάτης MediDiatrofi
Το παιδί σας
είναι αφηρημένο, νομίζετε ότι κάποιες φορές δεν σας ακούει καθόλου, μεταπηδά
από μια δραστηριότητα σε άλλη, δεν κάθεται ποτέ... Αναρωτιέστε αν όλα αυτά
είναι φυσιολογικά για ένα μικρό παιδί ή θα πρέπει ν’ ανησυχείτε;
Η
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) προβληματίζει
καθημερινά πολλούς γονείς αλλά και εκπαιδευτικούς. Είναι γνωστό ότι κάθε άνθρωπος
είναι ξεχωριστός επομένως η κλινική εικόνα της διαταραχής είναι διαφορετική για
τον κάθε έναν. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί ένα παιδί ή ενήλικας – γιατί να μην
ξεχνάμε ότι η ΔΕΠ-Υ δεν περιορίζεται μόνο στα παιδιά – να μην μπορεί να
συγκεντρωθεί πάνω από τρία λεπτά και ένας άλλος να μην μπορεί να συγκεντρωθεί
καθόλου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι σε κάθε άνθρωπο με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζονται
διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και από ώρα σε ώρα.
Υπάρχουν
τρείς τύποι ΔΕΠ-Υ. Ο πρώτος τύπος είναι η απροσεξία και όποιος ανήκει σε αυτόν τον
τύπο δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, αποσπάται εύκολα από άσχετα ερεθίσματα
και φαίνεται να μην ακούει. Δυσκολεύεται σε οτιδήποτε πρέπει να συγκεντρώσει
την προσοχή του για παράδειγμα να ακολουθήσει οδηγίες ή κάποιο πρόγραμμα. Ο
δεύτερος τύπος είναι η Παρορμητικότητα / Υπερκινητικότητα. Όσοι ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία δυσκολεύονται
να παραμείνουν καθισμένοι σε καρέκλα για πολύ ώρα, κουνάνε διαρκώς τα χέρια και
τα πόδια τους και διακόπτουν τις συζητήσεις των άλλων γιατί δεν μπορούν να
περιμένουν τη σειρά τους. Επίσης, είναι υπερβολικά αυθόρμητοι και δε σκέφτονται
πριν να κάνουν κάτι. Ο τελευταίος τύπος της ΔΕΠ-Υ και επίσης συνηθισμένος είναι
ο συνδυασμός των δύο παραπάνω τύπων, δηλαδή υπερκινητικά παιδιά στα οποία
διασπάται πολύ εύκολα η προσοχή τους.
Είναι πολύ
σημαντική η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση για την αντιμετώπιση της ΔΕΠ-Υ γιατί
μπορεί να συνυπάρξουν και άλλα προβλήματα όπως η αποτυχία στις υποχρεώσεις του
σχολείου. Αυτό οφείλεται στο ότι τα παιδιά αυτά δεν μπορούν να θυμηθούν και να ακολουθήσουν
το πρόγραμμα τους, είναι ανοργάνωτοι και ξεχνάνε εύκολα. Επίσης, η ΔΕΠ-Υ
προκαλεί και προβλήματα στη συμπεριφορά γιατί αποκτούν χαμηλή αυτοεκτίμηση και
βιώνουν έντονα το συναίσθημα του άγχους. Άλλες φορές συναντάμε παιδιά που
«ξεσπούν» και γίνονται επιθετικά και άλλες φορές που αποφεύγουν τους
συνανθρώπους τους επιλέγοντας να ασχοληθούν και να εκτονωθούν σε άλλα
αντικείμενα ή δραστηριότητες. Για αυτό το λόγο υπάρχει και δυσκολία στη
δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων αφού οι περισσότεροι τους απορρίπτουν. Τέλος
ένα βασικό πρόβλημα που εμφανίζεται είναι η περιορισμένη επαγγελματική αποκατάσταση
αφού σε επαγγελματικούς χώρους είναι απαραίτητη η ακολουθία ενός συγκεκριμένου
προγράμματος και η συστηματική πνευματική προσπάθεια για την επίτευξη των
υποχρεώσεων.
Όπως
είπαμε προηγουμένως, αν διαγνωστεί έγκαιρα η διαταραχή και αντιμετωπιστεί
πολύπλευρα τότε υπάρχει περίπτωση να περιοριστεί η παρορμητικότητα και η
υπερκινητικότητα του ατόμου και να μάθει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του
περιβάλλοντος. Έτσι θα μπορέσει να γίνει παραγωγικό μέλος της κοινωνίας και η
ζωή του δε θα διαφέρει από τη ζωή των υπολοίπων …
